To ισχυρότερο όπλο του καπιταλισμού για να συντρίψει τον υπαρκτό (ή ανύπαρκτο) σοσιαλισμό ήταν ο καταναλωτισμός.

Εκείνο το άτιμο το μπλουτζίν... Τα ελαστικά καλσόν... Με τα οποία ο δυτικός τουρίστας μπορούσε να αγοράσει ερωτική συντροφιά. Να εξαγοράσει συνειδήσεις.

Η ΑΦΘΟΝΙΑ των αγαθών στα σουπερμάρκετ και τα πολυκαταστήματα, η δυνατότητα που σου πρόσφερε να μπεις και ν' αγοράσεις αυτό ήταν και είναι το ισχυρότερο όπλο του καπιταλισμού. Η ελπίδα πως αν σπουδάσεις, εκπαιδευτείς, ρισκάρεις, θα 'χεις ευκαιρίες• θα 'ναι ανοιχτοί για σένα οι ορίζοντες. Ότι σ' αυτό το ελεύθερο ανταγωνιστικό περιβάλλον μπορεί να μην καταφέρεις ποτέ να γίνεις πολύ πλούσιος, ωστόσο είχες την (ψευδ)αίσθηση πως ένα μερίδιο σού αναλογεί απ' την ανάπτυξη και απ' τον πλούτο που θα παραχθεί.

ΕΝΩ στην ανατολική Ευρώπη στεκόσουν στην ουρά για να πάρεις με το δελτίο ένα κομμάτι ψωμί, στη δυτική έμπαινες στο σουπερμάρκετ και μπορούσες ν' αγοράσεις «του πουλιού το γάλα». Νίκησε ο καπιταλισμός γιατί έφτιαξε πιο δυναμική οικονομία, προόδευσε στην εκπαίδευση και στην τεχνολογία. Και κυρίως νίκησε γιατί έχτισε την καταναλωτική κοινωνία. Και την ονόμασε: «ελευθερία»...

ΟΙ άνθρωποι αποδέχονταν τις ανισότητες και τις αδικίες όσο το οικονομικό σύστημα τους εξασφάλιζε καλύτερα σπίτια, καινούργια αυτοκίνητα, ταξίδια, σχολεία για τα παιδιά... Αυτή ήταν η βασική ιδέα: ότι απ' τον ελεύθερο ανταγωνισμό όλοι, λίγο ή πολύ, θα έβγαιναν ωφελημένοι.

Η ανάπτυξη δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας, ενίσχυσε τα εισοδήματα και τις προσδοκίες των μικρομεσαίων κοινωνικών στρωμάτων και ο φτηνός τραπεζικός δανεισμός μεγάλωσε την αγοραστική τους δύναμη. Καινούργιο σπίτι, εξοχικό, αλλαγή αυτοκινήτου, σόπινγκ θέραπι... Μέχρι που ήρθε η ύφεση και η χρηματοπιστωτική κρίση και ο ένας χρωστάει στον άλλον κι αν πέσει κάποιος παρασύρει και πέφτουν μαζί του κι άλλοι...

Ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ νίκησε γιατί υποσχέθηκε καλύτερη ζωή και ευημερία. Τις τελευταίες δεκαετίες τα κατάφερε φτιάχνοντας μια σαλταρισμένη καταναλωτική μεσαία τάξη με νέες τεχνητές όλο και αυξανόμενες ανάγκες.

ΤΩΡΑ ο καπιταλισμός έρχεται αντιμέτωπος μ' αυτούς που σαλτάρισε, αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό. Δεν έχει άλλο τρόπο επιβίωσης από το να μπει σε τροχιά ανάπτυξης και να ξαναπάρει μπροστά η καταναλωτική του μηχανή. Με δάνειο φτηνό, να πουλάς το παλιό και ν' αγοράζεις το καινούργιο μοντέλο, αυτοκινήτου, οτιδήποτε. Οταν σε πιάνει άγχος, ανία και πλήξη, να 'χεις λεφτά, κάρτες, να πας για σόπινγκ θέραπι. Ν' αγοράζεις κι άλλα μπλουζάκια για να μη φοράς τα περσινά που έφυγαν απ'τη μόδα...

ΑΝ οι νοικοκυρές του σουπερμάρκετ στέκονται μπροστά στα βαζάκια με τις μαρμελάδες, κοιτάζουν με λαχτάρα και δεν αγοράζουν, ο καπιταλισμός θα 'χει πρόβλημα. Δεν ξέρω τι ακριβώς θα συμβεί, πάντως ο Πρετεντέρης δεν θα 'ναι σε θέση να το αναλύσει...

ΥΓ. Κι όπως είπε ο Βραζιλιάνος ογκολόγος και συγγραφέας Drauzio Varella: «Στις μέρες μας δαπανώνται πέντε φορές περισσότερα χρήματα για την ανδρική ανικανότητα και την προσθετική στήθους στις γυναίκες σε σχέση με αυτά που δαπανώνται για τη θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ. Ως εκ τούτου σε λίγα χρόνια θα 'χουμε ηλικιωμένους με τέλεια στύση και ηλικιωμένες με μεγάλα βυζιά που κανείς όμως δεν θα θυμάται σε τι χρησιμεύουν»...

του ΑΝΔΡΕΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ