Πολλοί κάνουν λόγο για 1929 και κατόπιν για 1938. Άλλοι, μάλλον αισιόδοξοι με ευσεβέστερους πόθους, προ-
βλέπουν κάτι σαν 1917, με ολίγη από 1968. Ίσως όμως ένας ουτοπικός ρεαλιστής να μπορούσε να δει το 2012 σαν 1789 ή σαν έτος που προηγήθηκε της Γαλλικής Επανάστασης. Το ερώτημα εάν οι κοινωνίες πρόκειται να βιώσουν σύντομα μία παραδειγματική αλλαγή, παρόμοια με αυτή της ανόδου της αστικής τάξης στο πολιτικό, οικονομικό και κυρίως κοινωνικό και πολιτιστικό προσκήνιο, περιτέμνει ουσιωδώς την πράξη: το σωστό ρήμα δεν είναι το «βλέπω», αλλά το «θέλω». Με άλλα λόγια, δεν έχει σημασία το εάν βλέπουμε και πώς ή έστω διαυγάζουμε την ιστορική συγκυρία, αλλά το εάν είμαστε σε θέση να τη διαμορφώσουμε, εφόσον το θέλουμε. Τι θέλουμε λοιπόν; Ένα νέο 1917; Ή ένα νέο 1789; Τι περιλαμβάνει το ένα, τι το άλλο;

Καταρχάς, ένα νέο 1917 δεν είναι ούτε εφικτό πλέον, ούτε όμως και θελκτικό. Η νεωτερικότητα του φιλελευθερισμού και του αντίπαλου δέους του φτάνει σιγά σιγά στο τέλος της. Όχι, η μετανεωτερική σούπα δεν το προοιώνισε. Απλώς το επιτάχυνε. Ηθελημένα. Διέλυσε τις ιδεολογίες, έφερε την αριστερά και τη δεξιά σε θέση συνοδοιπόρων και προετοίμασε τον θάνατο του κοινοβουλευτισμού. Η αρμονία άλλωστε του κοινοβουλίου δεν έγκειται στην ολοκληρωτική κατίσχυση μίας άποψης: αυτά είναι κόλπα ζόρικα που κάνουν στις Σοβιετίες. Στην οριεντάλ Ελλάδα όμως, τα αριστερά κόμματα της βουλής δεν κάνουν άλλο παρά να συντελούν με την άρνηση τους στη φαινομενικότητα της δημοκρατίας και στην υποστύλωση της ολιγαρχίας. Και τι να κάνουν δηλαδή; Να ψηφίσουν υπέρ των νόμων των Αγίων Τριάδων (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΛΑΟΣ και ΕΚΤ, ΕΕ, ΔΝΤ);Όχι. Να σηκωθούν και να φύγουν από τη Βουλή, για να μην τη νομιμοποιούν άλλο με την παρουσία τους. Εγελιανοί είναι, όμως. Δεν μπορούν να φύγουν από εκεί. Γι' αυτό το 1917 δεν ξανάρχεται. Οριστικά πια. Άλλωστε, και τα δύο ανταγωνιστικά μοντέλα στηρίχτηκαν στην ανάπτυξη. Η ανάπτυξη πλέον όμως είναι παντελώς ανέφικτη. Δεν υπάρχει παρά μόνο μία γη. Και αυτή έφτασε στα όριά της.

Γιατί, όμως, 1789; Ποιο είναι το πολιτικό υποκείμενο που θα αντικαταστήσει τους αστούς; Μα, οι τραπεζίτες. Και αυτοί, όχι, δεν είναι αστοί. Δεν είναι έμποροι, Βιοτέχνες, βιομήχανοι, εφοπλιστές. Δεν ασχολούνται με υδρογονάνθρακες και βιομηχανικά προϊόντα, ούτε με τη μεταπράτηση, ούτε με τις μεταφορές. Ασχολούνται με ψηφιακά, άυλα προϊόντα. Και έχουν όλη τη γνώση στα χέρια τους.
Όλες -μα όλες- οι πολιτικές διαδικασίες στον κόσμο σήμερα χορεύουν στο βαλς που παιανίζουν οι οίκοι αξιολόγησης και οι τράπεζες επενδύσεων. Οι πολιτικοί δεν είναι παρά χαμηλόβαθμα στελέχη. Και πώς θα πάρουν την εξουσία στα χέρια τους; Μα, φυσικά, με τον λαό, ο οποίος θα περάσει από γκιλοτίνα τους απεχθείς πλέον πολιτικούς. Και τι θα του τάξουν του λαού για να τους Βοηθήσει; Μα, φυσικά, άμεση δημοκρατία, συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων.
Προσοχή όμως. Η άμεση δημοκρατία που θα θελήσουν να παράσχουν δεν θα έχει καμία απολύτως σχέση με αυτή που διεκδικούν οι Λαϊκές Συνελεύσεις σε γειτονιές και χώρους εργασίας. Η άμεση δημοκρατία που θα
έρθει από πάνω, θα είναι μία παγκόσμια χούντα. Εδώ, λοιπόν, έρχεται και το διακύβευμα: τι θα έλθει μετά τον κοινοβουλευτισμό που αποβιώνει; Εάν όντως ζούμε κοντά στο έτος 1789 και δεν θέλουμε οι επαναστάσεις να ξεκινήσουν από ιακωβινεία, ας στηρίξουμε τις Λαϊκές Συνελεύσεις, την αυτοθέσμιση ατόμων και κοινωνιών, που θα κάνουν πράξη την ελευθερία, την ισότητα και την αλληλεγγύη (αδελφότητα), μέσα από την αυτονομία.

του Χαράλαμπου Μαγουλά απο την εφημερίδα ΑΝΑΤΡΟΠΗ (Τεύχος 5).